Căn cứ theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và và các văn bản hướng dẫn thi hành, chế độ thai sản đối với lao động nam được thực hiện như sau:

I. CHẾ ĐỘ NGHỈ VIỆC HƯỞNG THAI SẢN ĐỐI VỚI LAO ĐỘNG NAM KHI VỢ SINH CON

1. Điều kiện hưởng:

Theo điểm e Khoản 1 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, lao động nam được hưởng chế độ thai sản nếu có đủ 02 điều kiện sau:

- Đang tham gia đóng bảo hiểm xã hội (BHXH).

- Có vợ sinh con

2. Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản:

- Theo Khoản 2, 4, 6 Điều 34 Luật Bảo hiểm xã hội, lao động nam đang đóng BHXH có vợ sinh con thì trong vòng 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh được nghỉ hưởng chế độ thai sản như sau:

+ 05 ngày làm việc nếu vợ sinh thường;

+ 07 ngày làm việc khi vợ sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi;

+ 10 ngày làm việc trong trường hợp vợ sinh đôi, từ sinh ba trở lên thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 03 ngày làm việc;

+ 14 ngày làm việc trong trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật.

- Ngoài ra, trong một số trường hợp đặc biệt, lao động nam được nghỉ với thời gian dài hơn, cụ thể gồm:

+ Trường hợp chỉ có mẹ tham gia BHXH hoặc cả cha và mẹ đều tham gia BHXH mà mẹ chết sau khi sinh con thì cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản đối với thời gian còn lại của người mẹ. Nếu mẹ tham gia BHXH nhưng không đủ điều kiện hưởng và mẹ chết sau sinh thì cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.

+ Trường hợp cha tham gia BHXH mà không nghỉ việc khi vợ chết sau sinh thì ngoài tiền lương còn được hưởng chế độ thai sản đối với thời gian còn lại của mẹ.

+ Trường hợp chỉ có cha tham gia BHXH mà mẹ chết sau khi sinh con hoặc gặp rủi ro sau khi sinh mà không còn đủ sức khỏe để chăm sóc con theo xác nhận của cơ sở khám, chữa bệnh có thẩm quyền thì cha được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi.

**Lưu ý: thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trong các trường hợp đặc biệt nêu trên sẽ tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.

3. Mức hưởng chế độ thai sản:

Theo Khoản 1 Điều 39 Luật Bảo hiểm xã hội thì mức hưởng chế độ thai sản dành cho lao động nam được tính như sau:

Mức hưởng = 100% X  (Mbqtl :  24)  X  Số ngày được nghỉ.

Trong đó:

- Mbqtl là mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản;

- Trường hợp NLĐ đóng BHXH chưa đủ 06 tháng thì mức hưởng chế độ thai sản là Mbqtl mức bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng BHXH.

**Trường hợp lao động nam được nghỉ đủ tháng thì mức hưởng được tính như sau:

- Mức hưởng một tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản;

- Trường hợp NLĐ đóng BHXH chưa đủ 06 tháng thì mức hưởng là mức bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng BHXH.

4. Hồ sơ hưởng chế độ thai sản:

- Theo Điều 14 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, lao động nam nghỉ việc khi vợ sinh con phải có đầy đủ các giấy tờ sau:

+ Bản sao giấy chứng sinh hoặc bản sao giấy khai sinh của con;

+ Giấy xác nhận của cơ sở y tế trường hợp sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi.

-  NLĐ có trách nhiệm nộp hồ sơ cho NSDLĐ nhưng không quá 45 ngày kể từ ngày trở lại làm việc.

- Trường hợp NLĐ chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con, thời điểm nhận con thì nộp hồ sơ và xuất trình sổ BHXH cho cơ quan BHXH nơi cư trú.

II. CHẾ ĐỘ TRỢ CẤP 1 LẦN KHI SINH CON

1. Điều kiện hưởng:

+ Trường hợp chỉ có cha tham gia BHXH thì cha phải đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con;

+ Trường hợp người chồng của người mẹ nhờ mang thai hộ phải đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng tính đến thời điểm nhận con.

2. Mức hưởng:

Lao động nam được trợ cấp một lần bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng sinh con cho mỗi con. Hiện nay, mức lương cơ sở vẫn giữ nguyên là 1,49 triệu đồng/tháng. Do đó, mức trợ cấp sẽ là: 2.340.000 x 2 = 4.680.000 đồng.

3. Hồ sơ hưởng chế độ thai sản:

- Theo Điều 14 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, lao động nam nghỉ việc khi vợ sinh con phải có đầy đủ các giấy tờ sau:

+ Bản sao giấy chứng sinh hoặc bản sao giấy khai sinh của con;

-  NLĐ có trách nhiệm nộp hồ sơ cho NSDLĐ nhưng không quá 45 ngày kể từ ngày trở lại làm việc.

- Trường hợp NLĐ chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con, thời điểm nhận con thì nộp hồ sơ và xuất trình sổ BHXH cho cơ quan BHXH nơi cư trú.

III. CHẾ ĐỘ NGHỈ VIỆC KHI THỰC HIỆN CÁC BIỆN PHÁP TRÁNH THAI

- Khi thực hiện các biện pháp tránh thai thì người lao động được hưởng chế độ thai sản theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền.

- Thời gian nghỉ việc tối đa được quy định như sau:

+ 15 ngày đối với người lao động thực hiện biện pháp triệt sản.

+ Thời gian hưởng chế độ này tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.

Căn cứ quy định tại điểm c khoản 1 Điều 39 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì mức hưởng một ngày đối với người lao động thực hiện các biện pháp tránh thai được tính bằng: mức lương bình quân của 6 tháng  liền kề gần trước khi nghỉ việc hưởng chế độ chia cho 30 ngày.

Theo: Nguyễn Diệu Linh - Chuyên viên BHXH